Canab-ı Hak, mekanlar içinde mukaddes mekanlar, zamanlar içinde de mukaddes zamanlar yaratmıştır. Zamanlar içinde yarattığı mukaddes zamanlardan birisi de: Müslümanlarca üç aylar olarak bilinen “Receb, Şaban ve Ramazan” ayıdır.
Hicri-Kameri aylardan olan ve üç aylar diye isimlendirilen “Receb, Şaban ve Ramazan” aylarının dinimizde ayrı bir yeri vardır. Çünkü Enes b. Malik (r.a.) den rivayete göre Peygamberimiz (s.a.v):
“Receb Allah Teala’nın ayı, Şaban benim ayım, Ramazan da benim ümmetimin ayıdır.”
buyurmuşlardır.
Yine Enes b. Malik’den (r.a.) rivayete göre Peygamberimiz (s.a.v.) Receb ayı girdiği zaman:
“Ey Allah’ım! Receb ve Şaban ayını bize mübarek kıl ve bizi Ramazana ulaştır.”
diye dua ederlerdi. Bizde aynı şekilde dua ediyoruz.
Üç aylar nasıl karşılamalıyım, hangi ibadetleri yapmalıyım?
Üç ayların ilk ayı Receb ayında yapılacak ibadetleri ile ayrıntılı bilgilere ulaşmak için Recep Ayı 1 ve Recep Ayı 2 yazılarımızı mutlaka okuyoruz.
Bu ayların diğer bir özelliği de: Müminler’i her çeşit kir, pas ve günahlardan uzaklaştıran, fazileti büyük, rahmeti bol, mağfireti geniş ve bereketi sınırsız olan dinimizdeki beş mübarek geceden dördünün bu aylar içinde olmasıdır. Bu beş geceden biri:
1) Mevlid gecesidir ki Rebiul-evvel ayının 12. gecesi.
2) Regaib gecesi.
3) Mi’rac gecesi.
4) Bereat gecesi.
5) Kadir gecesidir.”
Binaenaleyh bu mübarek üç ayları toparlanmamıza vesile kılarak, Rabbimizin:
“Ey iman edenler! Allah’dan korkun (da vazifelerinizi ifa edin) Herkes yarını (kıyamet günü) için önden ne göndermiş olduğuna bir baksın.” Emrine kulak vererek, ahiret için ne hazırlık yaptığımıza bakalım.
Üç aylarda (Recep, Şaban, Ramazan) oruç ibadetini hangi günlerde tutmalıyım?
Hz. Aişe ve İbn-i Abbas (r.a) dan rivayete göre, Peygamberimiz (s.a.v):
“Ramazan dışında en fazla Receb ve Şaban ayların da oruç tutarlardı.”
Ve bu aylarda oruç tutmayı tavsiye buyurmuşlardır.
Fakat Peygamberimiz (s.a.v) peş peşe bu ayları hiçbir zaman oruç tutmamış, bu şekliyle ümmetine de tavsiye etmemiştir. Hatta Ramazan ayının dışında hiçbir ayı baştan sona oruçlu geçirmemiştir. Ama kefaret orucuna niyetlenerek Receb ve Şaban aylarını oruçla geçirebiliriz ve kefaret borcunuzu ödemiş olursunuz.
Mübarek Üç Aylarda Tutulması Mekruh olan oruçlar hangi günlerdir?
• Sadece aşüre günü.
• Nevrüz günü.
• Yalnız Cuma veya Cumartesi gününü tayin ederek oruç tutmak mekruhtur. Ancak adetine denk gelirse mekruh olmaz.
RAMAZAN ORUCU
Orucu bozan ve yalnız kaza gerektiren şeyler
1. Sade un, sade hamur veya pirinç yemek
2. Bir defa da çok miktarda tuz yemek
3. Yenmesi adet edinilmeyen bir toprağı yemek
4. Zeytin çekirdeğini yemek
5. Ayva gibi olmadan yenmeyen ham meyve yemek
6. Pamuk ve kağıt gibi yenmesi adet edinilmeyen şeyi yutmak
7. İçi henüz olmamış ceviz yemek
8. Kuru ceviz, fındık, fıstık veya bademi katı kabuğuyla yutmak
9. Taş, demir, bakır, altın ve gümüş yutmak
10. Hukne etmek (arkasından ilaç akıtmak)
11. Burnuna ilaç çekmek
12. Boğazına huni ile bir şey akıtmak
13. Kulağının içine yağ damlatmak (Şafiilere göre suda bozar)
14. Ağzına aldığı boyalı ibrişim v.s şeyin boyasıyla rengi bozulmuş olan tükürüğünü yutmak
15. Karnında veya başında bulunan bir yaraya akıtılan ilaç mideye veya dimağa (beyin, kafanın içine) ulaşmak. Bu bakımdan zamanımızda, oruçlu iken vurulacak olan iğne veya aşının orucu bozar kabul edilmesi daha ihtiyatlıdır.
16. Boğazına kaçan yağmur veya karı istemeyerek yutmak (Şafiilere göre bozulmaz)
17. Ağzına aldığı su boğazına veya burnuna aldığı su genzine hata yoluyla kaçmak
18. Bir başkasının zorlamasıyla oruç bozmak (Şafiilere göre bozulmaz)
19. Uyurken birisi tarafından boğazına su dökülmek
20. Dişleri arasında nohut tanesi kadar kalan şeyi yutmak
21. Unutarak yedikten sonra veya içtikten sonra orucu bozuldu zannıyla bilerek yemek içmek
22. Boğazına parmak salıp kendi isteğiyle çok kusması
23. Ağız dolusu gelen kusmayı iade etmek
24. Bile bile midesine veya genzine duman sokmak
25. Tan yeri ağarmışken vakit var zannıyla yeme ve içmeye devam etmek
26. Güneş batmadan evvel, battı zannıyla iftar etmek
27. Ramazan orucundan başka bir orucu bozmak
28. Cinsi münasebetinden başka, kadının bir tarafına temas ettirmek veya öpmek suretiyle inzal vaki olmak (menisi akmak)
29. Ramazan orucuna niyet etmeyerek gündüz yemek içmek
30. Oruçlu iken sefere niyet edip memleketinden çıkınca orucu bozmak
31. Hastalık gibi dinen geçerli bir özür sebebiyle orucu bozmak
32. Aka veya ön uzvuna yaş, ıslak parmağına girdirmek, fitil kullanmak
33. El ile boşalmak (istimna)
34. Uykuda iken bir şeyi yiyip içmek (Şafiilere göre bozulmaz)
35. Misafir iken oruca başlayıp mukim durumuna geldikten sonra yiyip içmek
36. Sevmediği bir kimsenin tükürüğünü yutmak.
Kaynakça:
Buhari,Müslim ve Ebu Davud