Cenaze namazı rüku ve secdesi olmayan bir namazdır. Niyet ve dört tekbir ile kılınır. Selam vermek vaciptir. Ölen Müslüman için son vazifeyi yapmak ve onun için Allah’a dua etmek amacıyla cenaze namazı kılınır. Cenaze namazı farz-ı kifayedir. Kadın veya erkek fark etmeksizin yalnız bir kişinin kılmasıyla cenaze namazı hükmü yerine getirilmiş olur. Cenaze namazı kılarken niyette ölenin kadın, erkek ve çocuk olduğu belirtilir.
Cenaze Namazı Nasıl Kılınır
Cenaze namazı kılmak için cenazeye karşı ve kıbleye doğru saf bağlanır ve “Allâh için namaza, meyyit için duâya, er kişi (veya hâtun kişi) niyetine uydum hâzır olan imâma” şekilnde biyet edilir. İmam ve cemaat tekbir alarak ellerini bağlarlar ve sonra içlerinden “ve celle senaüke” cümlesiyle birlikte “Sübhaneke” duası okunur. İmam elini kaldırmadan tekbir aldıktan sonra cemaatte içlerinden tekbir alır ve içlerinden salli-barik duaları okur. Tekrar aynı şekilde tekbir alındıktan sonra bilenler cenaze namazı duası okurken bilmeyenler Fatiha suresini veya başka bir duayı okur. Sonrasında yine aynı şekilde tekbir alındıktan sonra sağa sola selam verilir ve namaz tamamlanır.
Cenaze Namazı Duası ve Anlamı
Üçüncü tekbirden sonra okunacak cenaze duası şöyledir;
Allâhümmağfir lihayyinâ ve meyyitinâ ve şâhidinâ ve gâibinâ ve kebîrinâ ve sağîrinâ ve zekerinâ ve ünsânâ.
Allâhümme men ahyeytehû minnâ feahyihî ‘ale’l-İslâmi ve men teveffeytehû minnâ feteveffehû ‘ale’l-imani ve hussa hâze’l-meyyite (cenaze kadın ise “hâzihi’l-meyyitete” denir) bi’r-ravhi ve’r-râhati ve’r-rahmeti ve’l-mağfireti ve’r-rıdvân.
Allâhümme in kâne muhsinen fezid fî ihsânihî ve in kâne müsîen vetecâvez anhü (cenaze kadın ise “in kânet muhsineten fezid fî ihsânihâ ve in kânet müsîeten fetecâvez anhâ minha ve lakkıhe’l-emne” denir) ve lakkıhi’l-emne ve’l-büşrâ ve’l-kerâmete ve’z-zülfâ birahmetike yâ erhamerrâhimîn.
Anlamı ise şöyledir;
“Allah’ım! Bizim dirilerimizi, ölülerimizi, hazır ve gâib olanlarımızı, büyüklerimizi ve küçüklerimizi, erkek-lerimizi ve kadınlarımızı af ve mağfiret buyur.
Allah’ım! Bizden yaşattıklarını İslâm üzere yaşat. Biz-den öldürdüklerini iman üzere öldür. Bilhassa bu ölüyü ko-laylık, rahatlık ve mağfiret eyle, ondan razı ol.
Ey merhametlilerin en merhametlisi Allah’ım! Kendisi-ne güven, müjde, keramet ve yakınlık nasip eyle.”
Cenaze Namazı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Cenaze namazı ile ilgili merak edilenlerin başında gıyabi cenaze namazı nasıl kılınır? Sorusu gelmektedir. Cenaze namazında asıl olan namazın kılınabilmesi için cenazenin hazır bulunmasıdır, fakat hazır olmayan cenazeler içinde namaz kılınabilir buyrulmuştur. Gıyabi cenaze namazı kılmak için kıbleye dönülür ve saf bağlandıktan sonra hazır bulunan cenazeye kılındığı gibi gıyabi cenaze namazı kılınır.
Bir ölünün cenaze namazının kılınabilmesi için bulunması gereken şartlar ise aşağıdaki gibidir;
1- Ölünün Müslüman olması
2- Temiz olması (Yani yıkanıp temiz bir kefene sarılması)
3- Cemaat önünde olması
4- Ölünün tamamı veya bedeninin yarıdan fazlası yahut başı ile beraber yarısının bulunması
5- Cenaze namazını kılacak kişinin (özürlü değilse) ayakta kılması
6- Cenazenin yerde olması, omuzda veya hayvan üzerinde bulunmaması